مهدی کاهانی مقدم

چند روزی است که بار دیگر شاهد ازدحام و صف طولانی کامیون‌ها و کانتینرها در پایانه مرزی دوغارون هستیم؛ مشکلی که طی سال‌های اخیر بنا به دلایل مختلفی بارها شاهدش بودیم و البته علت اصلی آن هم آنچنان که روز گذشته مدیر این پایانه اذعان داشته، نبود زیرساخت‌های مناسب حمل و نقل در کشور افغانستان بوده است و چنانچه زیرساخت‌های مناسب در کشور همسایه فراهم شود، مشکلات حمل و نقلی و ترددی این گذرگاه مرزی نیز برطرف خواهد شد.

اما آنچه این بار قابل تأمل به نظر می‌رسد، اخباری است که از مرز می‌رسد؛ مبنی بر اینکه صادرات موادغذایی، محصولات کشاورزی، بهداشتی و اقلام ضروری و مورد نیاز داخلی همچون آهن‌آلات، سیمان و مصالح ساختمانی به افغانستان شدت گرفته و بیشترین حجم محموله کامیون و کانتینرهای صف کشیده در پایانه مرزی دوغارون را تشکیل می‌دهد.

این اخبار اگر در شرایط عادی قرار داشتیم، مایه خشنودی بود و غرور ملی؛ اما این روزها که مردم مشهد و خراسان با گرانی افسار گسیخته مایحتاج ضروری زندگیشان دست و پنجه نرم می‌کنند و بسیاری از فروشندگان در پاسخ به گلایه مردم، صادرات این اقلام را عامل اصلی گرانی و افزایش قیمت‌ها عنوان می‌کنند، همچون نمکی بر زخم می‌ماند که تحمل فشارهای زندگی را دشوارتر می‌سازد.

هرچند گرانی‌های اخیر بیشتر ناشی از نوسان‌های ارز بوده و صدالبته مقصر اصلی این آشفته بازار، دولت و دستگاه‌های دولتی بوده‌اند که گویی دیگر عزم و توان کنترل بازار را ندارند و به جای برخورد کارشناسانه با موضوع، تنها به شعار و فرافکنی و توپ به میدان دیگری انداختن بسنده کرده‌اند؛ اما آنچه مسلم است اینکه به فرمایش مقام معظم رهبری، کشور ما هم اکنون در شرایط جنگ اقتصادی قرار دارد و در این شرایط جنگی، اتخاذ هر تصمیمی، می‌تواند اثرات فراوان در حوزه‌های مختلف به ویژه در وضعیت معیشت مردم داشته باشد.

در این بین معدود تصمیماتی همچون ممنوعیت خروج دام، مرغ زنده و گوشت قرمز از خراسان رضوی را می‌توان در همین راستا ارزیابی کرد اما وضعیت اسفناک بازار استان و به ویژه مشهد، ورود جدی دستگاه‌های مسئول را می‌طلبد و انتظار می‌رود استاندار خراسان رضوی که به تازگی مدیران استان را به تلاش و برنامه‌ریزی در راستای کاستن از فشار اقتصادی بر مردم دعوت کرده و از کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان خواسته است، یک راهکار و طرح اجرایی برای جلوگیری از فروش کالاهای اساسی در مرز، افزایش توان نظارت و کنترل‌ها و کاهش خروج کالاها از مرز ارائه دهد؛ با جدیت و قاطعیت تمام پیگیر تحقق این خواسته نیز باشد.

مسئولان دستگاه‌های متولی اقتصاد، بازرگانی و تجارت جهانی استان هم باید به این باور برسند که افزایش حجم صادرات موادغذایی و اقلام مورد نیاز مردم به کشورهای همسایه را نه تنها نمی‌توانند همچون گذشته، به عنوان نقطه درخشان و موفقیتی بزرگ در کارنامه خود ثبت کنند که این مسئله با توجه به تأثیر منفی در معیشت مردم و دامن زدن به موج گرانی کالاها در بازار استان، نشان‌دهنده ضعف مدیریت و ناکارآمدی آنان خواهد بود.

ناگفته پیداست که شرایط جنگ اقتصادی که رهبری بارها بر آن تأکید داشته‌اند، با شرایط عادی تفاوت بسیار دارد و سامان دادن به اوضاع در این شرایط، عزم جزم و همتی مردانه می‌خواهد. این شرایط را نمی‌شود با شعار و وعده‌های بدون پشتوانه مدیریت کرد؛ کار کارشناسی می‌خواهد و صدالبته سرعت عمل و اقدام ضربتی؛ تعارف‌بردار هم نیست؛ کمر مردم هر لحظه زیر بار فشارهای اقتصادی و معیشتی بیشتر از پیش خم می‌شود و تا دیر نشده باید چاره‌ای اندیشید.